Pomysł na Podlasie Gruzinom powstał w wyniku potrzeby niesienia pomocy tym, którzy są w trudniejszej sytuacji życiowej. Założyciele: Radek Polak oraz Joanna Zubkow lubią się dzielić i pomagać, dlatego przy każdym zamówieniu pytają o to, czy zamawiający chcieliby przekazać jakąś kwotę na rzecz potrzebujących. Zebrane środki finansowe przekazują sprawdzonym i poleconym fundacjom takim jak m. in. Fundacja Bank Żywności SOS w Warszawie lub fundacja Radość. Są też dedykowane akcje. Ostatnia to zrzutka na odbudowę spalonego domu Osmana w Gruzji, dla którego udało się zebrał ok. 6 tysięcy złotych.
Akcje charytatywne często zaczynają się od wnikliwej obserwacji. Wystarczyła pandemia, dom nieopodal Ambasady Gruzińskiej, aby zobaczyć ile osób potrzebuje realnej pomocy, podczas pierwszego lockdownu. Radek Polak – fotograf i zwycięzca nagrody Grand Press Photo postanowił szybko działać i wraz z Joanną Zubkow postanowili wesprzeć społeczność gruzińską, ściągając znane i lubiane produkty z Podlasia dla warszawiaków – pomagając w ten sposób jednym i drugim. Kim są dostawcy? Jakie jedzenie można zamówić i gdzie je odebrać – dowiecie się z tego reportażu. Miałam przyjemność pojechać wraz z Radkiem na wschód i poznać to, co o Podlasiu do tej pory jedynie czytałam – „malowniczość i gościnność nie ma tutaj granic.” Czy rzeczywiście tak było?
Pomysł na Podlasie Gruzinom powstał w wyniku potrzeby niesienia pomocy tym, którzy są w trudniejszej sytuacji życiowej. Założyciele: Radek Polak oraz Joanna Zubkow lubią się dzielić i pomagać, dlatego przy każdym zamówieniu pytają o to, czy zamawiający chcieliby przekazać jakąś kwotę na rzecz potrzebujących. Zebrane środki finansowe przekazują sprawdzonym i poleconym fundacjom takim jak m. in. Fundacja Bank Żywności SOS w Warszawie lub fundacja Radość. Są też dedykowane akcje. Ostatnia to zrzutka na odbudowę spalonego domu Osmana w Gruzji, dla którego udało się zebrał ok. 6 tysięcy złotych.
WYSTARCZY JEDEN DZIEŃ
Jest godzina 3:30, a ja nie mogę zasnąć z ekscytacji. Jesteśmy umówieni o 6:00, by ruszyć w stronę Podlasia. Są materiały, do których przygotowuję się tygodniami lub miesiącami. Tutaj nie wiem za wiele. Co mnie czeka? Kogo poznam? Tego dowiaduję się bardzo szybko. Dostawy odbywają się co dwa tygodnie. Za każdym razem wypełnia się formularz i zaznacza jakie dania lub przetwory nas interesują. Dzięki temu gospodarstwa mogą się przygotować i w tydzień są gotowe na kolejną wizytę Radka Polaka. Pierwszy przystanek zaliczamy po niecałych dwóch godzinach w Tykocinie Nowej Kolonii u Wiesi. Najpierw gdy wyjeżdżamy za Mazowsze wita nas pomarańczowy wschód słońca. W okolicach pierwszego gospodarstwa różowe niebo. Zaczynamy od śniadania, szybkiej herbaty i zgarnięcia serów.
Czy wiecie, że Podlasie słynie z produktów serowarskich?
Nabiał od Wiesi jest technicznie świetnie zrobiony, smaki są dopracowane, a ich struktura – niebo! Zabieram ze sobą labneh, dwa twarde w stylu korycińskim oraz wiejskie masło. W prezencie wiozę słodki ser w miodzie z orzechami i dowiaduje się, że był dokładnie taki jak ze wczesnych wspomnień z dzieciństwa na wsi. Wystarczy jeden dzień i kilkanaście przystanków, by dowiedzieć się, że na Podlasie w tym roku z pewnością wrócę. Nie sądziłam jednak, że przez jeden dzień można spotkać tylu życzliwych i pracowitych osób. Czy z tego również słynie Podlasie?
HANDEL BIAŁOSTOCKI
Drugi przystanek jest jak z jakiegoś filmu. Spotykamy się na parkingu dla tirów. Pizga prze-okrutnie, a ja odczuwam pierwsze oznaki prawdziwego Podlasia. Wszyscy przed wyjazdem mówili mi, że nigdzie nie wieje tak jak na Podlasiu. Mieli rację. Spotykamy Janusza z synem Emilem, w którego gospodarstwie wszystko działa zgodnie ze zrównoważonym rolnictwem. Przerzucamy cały bagażnik jajek i jedziemy w stronę Białegostoku. Trafiamy do Podlaskiego Centrum Rolno – Towarowego. Zgarniamy kolejne sery z Puszczy Białowieskiej – tym razem od Artura. Tu zwróćcie szczególną uwagę na sery z popiołem! Warto też przejść się po samej hali i zakupić kwas chlebowy, który jest kolejnym rarytasem z Podlasia. Mamy dosłownie kilka minut na kolejny przerzut wyrobów z okolic Białegostoku i ruszamy na południe. Kolejny przystanek – Zagroda pod Lasem w miejscowości Zwierki.
MAGICZNE KROWY JERSEY
Wokół mleka i jego przetworów jest dużo niejasności, szczególnie w zakresie alergii i uczuleń. Na kazeinę – białko mleka – różni ludzie różnie reagują. Mówi się, że to ona odpowiedzialna jest za wszystkie reakcje alergiczne. Okazuje się, że kazeina występująca w mleku krów rasy Jersey ma w sobie jej odmianę typu drugiego, gdzie geny A2/A2 przeważają i mają zdecydowanie lepsze właściwości niż geny A1/A1, które występują w większości produktów mlecznych.
Kazeina typu drugiego zdecydowanie mniej uczula.
Dzięki czemu osoby z nietolerancją laktozy mogą spróbować czy po tego rodzaju nabiału nie mają uczuleń alergicznych. W gospodarstwie w Zwierkach spotykamy trzy kobiety (Basię, Monikę oraz Gienię), które założyły Zagrodę pod Lasem. Tworzą sery na mleku krowim rasy Jersey, kozim i owczym. Co prawda teraz nie jest sezon na mleko kozie, więc produktów tego rodzaju na tę chwilę nie znajdziemy – to jednak udaje się przechwycić ser jerseyowy podpuszczkowy z orzechami, genialny jogurt Jersey’owy i serowe kulki również z tej samej odmiany w oleju rzepakowym, tłoczonym na zimno z przyprawami, które okazały się jednym z ulubionych produktów po tej wycieczce. Co ciekawe, panie same suszą rzepak i robią z niego olej. Smak jest maślany i pozostający na języku na długo. Serki świetnie sprawdzają się na kromce chleba, z wędzonym łososiem lub wyjadane łyżką.
NIE SAMYMI GOSPODARSTWAMI PODLASIE ŻYJE
Chociaż niewątpliwie słynie z rolnictwa i serów, nie brakuje tutaj ekologicznych produktów. Przy zamówienia zwróćcie uwagę na kiszonki od Pana Tadka – wyróżnione złotym jajkiem Kukbuka w 2020 roku. Mają wybitny smak, teksturę, a co najważniejsze od lat kiszone są w tym samym stylu, a staropolska odmiana ogórka, hodowana jest również tak samo od pięciu pokoleń. Kolejnym ważnym punktem mogą być produkty z Moniek ze sklepu Luizy „Zdrowy z natury” – świetny miód malinowy robiony przez dziadka właścicielki, przyprawa ogrodnika i konfitury z lawendą cieszą się niebywałym zainteresowaniem wśród warszawiaków. Najbliższe zamówienie będzie realizowane na początku lutego, tym bardziej zachęcam Was do zapisania się do „Podlasie Gruzinom” na Facebooku (tutaj link) i sprawdzenie co smacznego przygotowali dla nas tym razem. Z tego co mi wiadomo, szykuje się w tym roku kilka niespodzianek. Oferta Wielkanocna już się pisze, a latem ruszą bardziej artystyczne wydarzenia, o których mam nadzieję jeszcze Was poinformuję w niedalekiej przyszłości.
UCZTA ŻYCZLIWOŚCI
Jednym z ostatnich przystanków jest Kasia Szmurło i jej Smaki z Goniądza nad Biebrzą oraz poznanie kilku rzemieślników z Goniądza i okolic, których poznaję w jej domu. Poznaję smaczną ofertę olejów tłoczonych od Marka Chmielewskiego, przetworów od Wiedźmy, wyroby z jagnięciny od Marii oraz swojskie wyroby jak na przykład kiełbasa od Edka. Kiedy pierwszy raz natrafiłam na produkty z listy Podlasie Gruzinom dostałam do spróbowania kilka dań właśnie od Kasi. Zachwyciły mnie zupy – ogórkowa, barszcz ukraiński i krem z topinamburu. Bigosy, pierogi i kartacze, to także potrawy warte spróbowania i przypomnienia sobie jak regionalna kuchnia może być pyszna. Zawsze powtarzam, że smak, który próbujemy na talerzu jest pięknym doświadczeniem kucharza, który za tym jedzeniem stoi. Kiedy tylko przekroczyłam próg domu Kasi i jej rodziny doświadczyłam tych samych wrażeń, które poczułam smakując jej potraw. Życzliwość, dobroć i prawdziwe emocje – z tych trzech składników składają się dania i co za tym idzie atmosfera tego domu. To tutaj zrobiliśmy dłuższy przystanek na posiłek, by przekonać się, że życzliwość na Podlasiu nie ma granic. Do dziś smakuję potraw z domu Kasi, popijając je domowym winem (również od Kasi) i zajadając się słodkimi konfiturami od Wiedźmy.
Możliwość poznania rzemieślników, którzy przygotowali wszystkie produkty, które zabrałam ze sobą do Warszawy – spowodowała, że mam wrażenie powrotu z nimi do domu z pełnym kolorytem tej krótkiej, acz bardzo intensywnej przygody. Pięknym zakończeniem tego dnia było poznanie Zofii Bakun poetki z Piątnicy, która po raz pierwszy przeczytała swój wiersz napisany ze specjalną dedykacją o akcji Podlasie Gruzinom. To z nim zostawię Was tutaj na koniec.
PODLASIE GRUZINOM
Pomysł akcji doskonały,
Skąd sokoły przyleciały.
Spadły z nieba na Podlasie,
Biebrzo-jadem w całej krasie.
Poszukują tutaj chleba,
By nakarmić lud w potrzebie.
Żywność z zagród odbierają,
Na Podlasie przybywają!
Konfitury Wiedźma składa,
Czosnek niedźwiedzi tu włada.
Miody, jaja i oleje,
To Chmielewskich znak i dzieje.
Chleby Krzysia i różności,
Wielkiej są doskonałości.
Edward swoje ma wędliny,
Smak i zapach cuda czyni!
Wędlin wędzonych gromada,
Smakiem, dymem się obkłada.
Jaja idą wprost od kury,
Gospodarski cud natury.
Sery pachną tu ziołami,
Pod różnymi postaciami.
Wiesi, Oksany, Renaty,
Basi, Moniki, specjały.
Maria zaś pierogi gniecie,
Najpulchniejsze są w powiecie.
Zupy Kasia nawarzyła
I wybrednych zachwyciła!
Joli kartacze górują,
Kształtem, smakiem tu przodują.
Wiesław olejki wyrabia,
Lawendowe pachną dobrze.
Biebrzo-jadem* Radek jedzie
I specjały z zagród wiezie.
Na warszawskie stoły kładzie,
Na Podlasie dalej jedzie.
Saska Kępa czeka właśnie,
A Mokotów do mnie wrzaśnie!
Gospodarska to jest rzecz,
Żywność zdrową w domach mieć!
Ucieszymy warszawiaków!
Dostarczymy różnych smaków!
Dowieziemy, obdzielimy,
Serca bratać pomożemy.
Biebrzojad Gruzinów karmi,
Wystarczy nawet dla armii.
Warszawiacy potrzebują,
Zdrową żywność zakupują.
Rolnik cieszy i uśmiecha,
Bo odbioru chodzą echa.
Żywność Biebrzańską szykuje,
Z Biebrzojada się raduje.
